Chào anh em, tôi còn nhớ như in cái vụ dưa đầu tiên. Hăm hở lắm, vác được mấy cái chậu to lên sân thượng là đặt ngay vào cái góc trông có vẻ thoáng nhất. Ai dè cây cứ còi cọc, èo uột, tìm hiểu mãi mới vỡ lẽ ra là cái góc đó tuy sáng nhưng lại bị nhà hàng xóm che mất nắng chiều. Thế là công cốc cả vụ! Từ đó tôi mới nghiệm ra, khảo sát sân thượng trồng dưa là cái bước đi đầu tiên, mà nó quyết định đến nửa sự thành bại. Chọn đúng chỗ là coi như thắng nửa vụ dưa rồi đó anh em.
🤔 Tầm quan trọng của việc khảo sát sân thượng trồng dưa
Nhiều anh em thấy phiền, nghĩ bụng có cái sân thượng thì đặt đâu mà chẳng được. Nhưng với cây dưa, nắng nó quý như cơm ăn nước uống vậy.
- Nắng để “ăn”: Cây nó dùng ánh nắng để quang hợp, tạo ra năng lượng để lớn, ra hoa, đậu trái.
- Nắng để “ngọt”: Trái dưa có ngọt hay không là nhờ nắng đó. Thiếu nắng thì trái nhạt thếch à.
Lười khảo sát một bữa, cái giá phải trả là cả một mùa vụ cây yếu, ít trái, trái có đậu được cũng chẳng ngon ngọt gì. Thà mình chịu khó một hôm mà thảnh thơi cả mấy tháng sau.
👨🌾 7 bước khảo sát sân thượng trồng dưa cho người mới
Đây là 7 bước tôi hay làm, đơn giản mà hiệu quả, anh em cứ theo đây là chuẩn bài.
Bước 1: Đi “tuần tra” sân thượng
Việc đầu tiên là đi một vòng quanh sân thượng, nhìn tổng thể xem góc nào quang đãng nhất, không bị nhà cao tầng hay cây lớn che khuất.
Bước 2: Đo nắng thực tế (Quan trọng nhất!)
Đây là bước quyết định. Để biết chính xác khu nào có ánh nắng 6 tiếng trở lên, anh em làm như sau:
- Cách đơn giản: Chọn một ngày nắng đẹp, lấy phấn hoặc băng keo giấy, ra đánh dấu bóng nắng trên sàn vào 3 mốc thời gian: 9h sáng, 12h trưa, và 3h chiều. Khu vực nào luôn có nắng trong cả 3 mốc này thì đó là chỗ ngon.
- Cách công nghệ: Đặt điện thoại ở một góc, bật chế độ quay Timelapse từ sáng đến chiều. Xem lại video là biết ngay “đường đi của nắng”.
Bước 3: Vẽ sơ đồ “vị trí vàng”
Lấy giấy bút ra, phác thảo lại cái sơ đồ sân thượng. Tô đậm cái khu vực mà bạn đã xác định là nhận đủ nắng. Tôi hay gọi đó là “vị trí vàng” để chọn vị trí trồng dưa.
Bước 4: Đo đạc diện tích
Giờ lấy thước dây ra, đo cụ thể chiều dài, chiều rộng của “vị trí vàng” đó. Việc đo diện tích sân thượng này giúp anh em tính được chính xác sẽ đặt được bao nhiêu chậu, tránh việc mua thừa hoặc thiếu.
Bước 5: Chừa lối đi “thở”
Cái này nhiều anh em hay quên! Nhớ là phải chừa ra một lối đi rộng tối thiểu 50-60cm. Đừng ham đặt chậu san sát nhau. Lối đi rộng giúp mình dễ đi lại tưới cây, tỉa lá, thụ phấn sau này mà không sợ vướng víu hay dẫm vào gốc cây.
Bước 6: Kiểm tra nguồn nước và thoát nước
Nhìn xem vòi nước có gần khu vực vàng không, để sau này đỡ phải kéo ống xa. Quan trọng không kém là kiểm tra phễu thoát nước sàn, đảm bảo nó không bị tắc để sân thượng luôn khô ráo.
Bước 7: Để ý hướng gió
Đi một vòng xem góc nào gió lùa mạnh nhất. Mấy góc đó thì mình nên tránh đặt giàn quá cao, dễ bị gió quật đổ.
✨ Mẹo nhỏ khi khảo sát sân thượng trồng dưa
Trước khi đi mua chậu, tôi hay lấy mấy tấm bìa carton cũ hoặc tấm bạt, cắt theo kích thước của chậu định mua rồi đặt ướm thử vào “vị trí vàng”. Cách bố trí chậu dưa thử này giúp mình hình dung rõ ràng nhất, xem có bị chật chội hay vướng lối đi không. Rất hay đó anh em!
❓ Hỏi & Đáp Nhanh về việc khảo sát sân thượng
- Sân thượng nhà tôi hướng Tây, nắng chiều gay gắt quá có trồng dưa được không?
✅ Được chứ! Nắng hướng Tây tuy gắt nhưng vẫn đủ giờ nắng cho cây. Bạn chỉ cần che chắn thêm một lớp lưới lan mỏng phía trên để giảm bớt độ gắt vào giữa trưa là cây phát triển tốt. - Nắng buổi sáng và nắng buổi chiều, nắng nào tốt hơn cho cây dưa?
✅ Cả hai đều tốt, nhưng nắng buổi sáng thường dịu hơn và tốt cho sự phát triển của lá, đọt non. Nắng chiều thì cần cho quá trình tạo đường, giúp quả ngọt hơn. Lý tưởng nhất là cây được ăn nắng cả ngày. - Nếu sân thượng nhà tôi không có chỗ nào đủ 6 tiếng nắng thì phải làm sao?
✅ Nếu chỉ được 4-5 tiếng nắng, bạn vẫn có thể trồng được nhưng phải chấp nhận cây sẽ nhỏ hơn và sản lượng ít hơn một chút. Lúc này bạn nên ưu tiên trồng các giống dưa ngắn ngày. - Mấy hôm nay trời cứ âm u, làm sao để đo nắng chính xác?
✅ Nếu không có nắng để đo, bạn có thể dựa vào hướng. Ở Việt Nam, các hướng Nam, Đông Nam, và Tây Nam thường là những hướng nhận được nhiều nắng nhất trong ngày. Bạn có thể ưu tiên các khu vực ở những hướng này. - Sau khi chọn được “vị trí vàng” rồi có cần che chắn gì không?
✅ Rất nên! Một tấm lưới lan che phía trên sẽ giúp giảm bớt cái nắng gắt giữa trưa, giảm mưa xối trực tiếp làm hư lá, và còn hạn chế được phần nào sâu bệnh, chim chóc nữa đó.
📌 Lời Kết
Vậy đó, chỉ cần bỏ ra một buổi sáng chịu khó đi tới đi lui, đo đo vẽ vẽ một chút thôi là anh em đã cho cây dưa một khởi đầu không thể tốt hơn rồi. Làm kỹ bước khảo sát sân thượng trồng dưa này, tôi dám chắc anh em sẽ nhàn hơn ở các công đoạn sau rất nhiều.
Bài sau, tôi sẽ chia sẻ về công thức trộn đất. Có đất tốt rồi thì mình mới bắt đầu hành trình được!
📎 Chuẩn bị cho bài tiếp theo:
🔗 Liên kết tham khảo